Rekenen in en om het huis
Is rekenen nu niet bepaald een hobby voor je kind en kan hij best wel wat extra’s gebruiken? Goed nieuws, want de cijfers zijn overal. Er is hulp in elke hoek van de kamer. Het vraagt alleen om een frisse mind-set van jou als ouder; een nieuwe kijk op rekenen en wat daar allemaal bij komt kijken. Probeer er eens een paar dagen een sport van te maken om te ontdekken wanneer je overdag zelf rekent of cijfers nodig hebt om tot je einddoel te komen. Vaker dan je dacht! De belasting-aangifte, de sudoku in de krant, de kilometer-vergoeding op je werk, het opmeten van het nieuwe tuinhek.
TIP Heb je een opfrisbeurt nodig omdat je niet meer precies weet welke rekenstof in welk schooljaar behandeld wordt? Snuffel eens rond op het Squla-account van je kind bij het vak rekenen of leen of koop het ‘Het grote rekenboek’ met een overzicht van alle basisschool-lesstof op het gebied van rekenen.
Meten = weten
Er bestaan thuis eindeloos veel manieren om je kind in
contact te laten komen met cijfers en rekenen. Heb je bijvoorbeeld in het
weekend een klus-project in of om het huis? Betrek je kind erbij en leg de
focus op cijfers. Geef je kind een rolmaat, leg hem de werking uit van een
waterpas, leg een doosje spijkers en een plank klaar en……rekenen maar. Geef je
kind tijdens het klussen een aantal opdrachten. Laat hem bijvoorbeeld met de
rolmaat de omtrek of oppervlakte uitrekenen van jullie tuin of geef hem de
opdracht om de uitkomst van een (uitdagende) som in spijkers in een plankje te
slaan. A je to: niet alleen die klus af, maar ook die reken-kennis
bijgespijkerd.
Creatief met cijfers
Is je kind graag creatief bezig? Maak dan gebruik van deze ingang tot leren en doe eens creatief met cijfers. Het is bewezen dat het werken met zowel handen als hoofd zeer bevorderend werkt voor de opname van kennis: twee vliegen in 1 klap dus voor jouw creatieveling! Er zijn eindeloos veel creatieve materialen die zich uitstekend lenen om met cijfers en rekenen te oefenen.
Tips voor een creatief reken-moment:
- Koop een bus scheerschuim en leg een plastic kleed op tafel: zelfs voordat jullie begonnen zijn tover je gegarandeerd een lach op het gezicht van je kind! Is je kind nog een kleuter, begin dan met het ‘tekenen’ van de cijfers. Je kind leert zo spelenderwijs de vormen van de cijfers door deze met de hand na te tekenen. Voor oudere kinderen kun je met je vinger of een sateprikker sommen in het schuim schrijven die je kind oplost. En natuurlijk nog even lekker kliederen als het werk erop zit…
- Ga aan de slag met pasta (als je geen ongekookte pasta in je voorraadkast hebt, dan kun je ook bijvoorbeeld lego of kapla gebruiken). Geef je kind opdrachten, zoals bijvoorbeeld: ‘maak een slang van ongeveer 20 cm’. Leg een liniaal of rolmaat klaar voor je kind om te controleren of het klopt. Je kunt ook een aantal bakjes neerzetten en opdrachtjes verzinnen samen. Bijvoorbeeld om 30 stukjes pasta gelijk te verdelen over 3 bakjes. Bij oudere kinderen kun je de moeilijkheidsgraad natuurlijk opvoeren.
- Koop een schijf piepschuim bij de hobbywinkel. Snij deze samen in gelijke stukken, bijvoorbeeld 6 punten, en ga aan de slag met het leren van breuken! Tover de punten om tot een mooie taart met verf, glitters, slagroomtoefjes van bijvoorbeeld watjes, kaarsjes van ijsco-stokjes en vlammetjes van gekleurd karton. Als jullie taart af is dan kunnen jullie een aantal verhaaltjessommen gaan doen met breuken. ‘Als er 3 mensen op je verjaardag komen en de taart mag op, hoeveel punten mag elke gast dan opeten?’.
- Maak samen koekjesdeeg en creëer alle cijfers van 1 tot en met 10 een paar keer (of gebruik uitsteekvormpjes). Vergeet ook niet om een plusteken, minteken en een =-teken te maken. Bak de koekjes in de oven en…jullie eigen rekenset is nu klaar! Maak samen een paar sommen en eet daarna je lievelingscijfer gewoon lekker op.
Rekenen met sport & spel
Houdt je kind van sport en spel? Ook dan is er ruim baan voor cijfers! Er zijn natuurlijk talloze standaard-spellen waarbij je kind meer leert of cijfers en over rekenen, zoals bijvoorbeeld Monopoly of Rummikub. Oudhollandse spelletjes zoals Bingo en Sjoelen laten je kind ook scores bijhouden en cijfers herkennen. En dan hebben we het alleen nog maar gehad over spelletjes binnen, maar ook buiten leert je kind onwijs veel van sport & spel. Geef je kind eens een stopwatch mee naar buiten (of gewoon de stopwatch op een mobiele telefoon) en een blocnote en geef een opdracht mee. Bijvoorbeeld: loop tien rondjes rond het pleintje, meet bij elke ronde hoe lang je erover doet en reken daarna je gemiddelde rondetijd uit. Voor jongere kinderen is het al heel leerzaam om een rondje te rennen en de tijd van een ronde op te meten en op te schrijven. Je kunt dan eventueel ook nog een uitleg geven over tijd (uren, minuten, seconden).
Bekijk tot slot toch ook vooral eens samen die favoriete game, als je kind die (al) heeft. Je kind zal het erg waarderen dat je eens meekijkt in zijn wereld en het zal je wellicht verbazen hoeveel je kind hiervan kan leren. Praat samen over zijn topscore en laat je kind in zijn woorden uitleggen hoe je meer punten kunt vergaren. Utopia bestaat dus echt voor ons als ouders: kinderen die gamen én leren. GAME OVER 😉
Al doende leert men
Het lijkt erop dat spreekwoorden en gezegdes zo langzamerhand met uitsterven bedreigd worden. Veel kinderen kijken verbaasd als ze een spreekwoord horen, ze hebben vaak geen idee wat de betekenis is. Hier kunnen onze kinderen niets aan doen. In de praktijk worden spreekwoorden doorgaans veel minder gebruikt dan dat vroeger het geval was, dus kinderen komen er minder mee in aanraking. Aangezien je taal nog altijd het snelst leert uit de praktijk is het logisch dat het spreekwoord niet zo leeft onder de meeste van onze kinderen. Dat jij als ouder zo nu en dan, als het relevant is, een spreekwoord gebruikt in de praktijk is dus super waardevol voor de taalkennis van jouw kind.
TIP Probeer eens een week lang de uitdaging aan te
gaan om elke dag ten minste 1 spreekwoord te gebruiken in een gesprek met je
kind. Bij de vragende blik van je kind pak je meteen je podium en leg je in
geuren en kleuren uit wat je exact wilde zeggen met dat spreekwoord.
Er kraait geen hond naar, of was het nou een haan?
Het komt nogal eens voor dat spreekwoorden en gezegdes door elkaar worden gehaald of worden getransformeerd tot een geheel ‘nieuwe’ uitdrukking. Kijk hier voor een aantal voorbeelden. Het is dus voor onze kinderen van groot belang dat wij het 100% correcte voorbeeld geven. Probeer je eigen kennis op te vijzelen indien je denkt dat dat nodig is, zodat je er zeker van bent dat jouw kind thuis het juiste gebruik van spreekwoorden en gezegdes aanleert.
Vergeten wat het exacte verschil is tussen een spreekwoord en gezegde? Het zijn allebei ‘uitdrukkingen’, met het grootste verschil dat er in een gezegde nooit een werkwoord voorkomt (bijvoorbeeld ‘met hart en ziel’).
TIP Heb je twijfels of een spreekwoord/gezegde goed toegepast wordt? Check bijvoorbeeld de site van Genootschap Onze Taal of koop/leen een kinder-spreekwoordenboek, bijvoorbeeld van Van Dale.
Waar een wil is, is een weg
Dat jij besloten hebt om meer je best te gaan doen om ook thuis de Nederlandse taal (nog) beter over te brengen is mooi, maar wat nu als je kind er totaal niet naar taalt? Kinderen die nu opgroeien zijn in de praktijk doorgaans eerder gefascineerd door een flitsend beeldscherm, dan door een grote lap ‘platte’ tekst. De hersenen van onze kinderen lijken meer en meer ingericht op ‘snelle’ prikkels. Het kost kinderen daarom steeds meer moeite om de tijd te nemen voor een stuk tekst of om het geduld op te brengen om de betekenis van een onbekend woord op te zoeken. Je zult dus van goede huizen moeten komen om dit varkentje te wassen. Kruip, om een begin te maken, eens in de wereld van je kind en koppel het leren van taal aan zijn grootste passies. Daar is immers altijd een ingang tot leren!
TIP Ontwerp samen met je kind zijn of haar eigen tijdschrift. Stel een hobby, passie of interesse van je kind centraal als onderwerp voor het tijdschrift en zoek samen op internet van alles op over dit onderwerp. Maak er samen ook een sport van om alle spreekwoorden op te zoeken omtrent het onderwerp dat je kind gekozen heeft en verwerk deze in het tijdschrift. Knutsel (digitaal of op papier) een mooie kaft met een pakkende titel. Heeft je kind bijvoorbeeld zijn hobby ‘zwemmen’ gekozen dan kies je als titel van het tijdschrift bijvoorbeeld ‘Als een vis in het water’. Je kind leert zo spelenderwijs veel over spreekwoorden en heeft als eindresultaat een geweldige verrassing voor bijvoorbeeld zijn opa, juf of vriend.
Als er één schaap over de dam is, volgen er meer
Zodra je voor jezelf hebt besloten om het oefenen van ‘taal’
wat centraler te stellen thuis, dan zul je zien dat de rest vanzelf volgt. Misschien
begin je wel met het oefenen van meer spreekwoorden voor je zoon en is het je
dochter die stiekem ook alle betekenissen oppikt. Misschien waait het ook wel
over naar je partner en redt het ‘taalvirus’ het zelfs naar je werk. Je zult
zien dat het als een lopend vuurtje gaat. Het zal de spreekwoorden en gezegdes
voor de wind gaan, allemaal dankzij jouw inzet…..
P.S.: Heb je geteld hoeveel spreekwoorden en gezegdes er verwerkt zitten in bovenstaande tekst? Is jouw kennis nog steeds scherp als een mes? Oefen hier samen met je kind in groep 5, 6 en 7 alle spreekwoorden op Squla !
Onderweg voor die ene onderwijsmethode
Los van de keuze voor een specifieke onderwijsmethode is het in de eerste plaats goed om je af te vragen of het voor je kind belangrijk is om dicht bij huis naar school te gaan. Daarna komen de overtuigingen en wensen van jou als ouder aan bod. Is er een school in jullie nabije omgeving die daarbij aansluit? Het is goed om na te denken over het feit dat de veiligheid en het comfort van een school dichtbij huis voor sommige kinderen zwaarder kan wegen dan de vorm van onderwijs. Maar ook andersom kan het geval zijn: misschien zie jij als ouder op tegen een lang stuk rijden in de ochtendspits, maar biedt die ene school op 10 kilometer afstand wel nét datgene waar jouw kind behoefte aan heeft.
Welke vormen van onderwijs bestaan er?
In Nederland bestaan er diverse vormen van basisonderwijs: er is een rijk aanbod! Er is bijna voor iedereen wel een school die aansluit op de behoeftes en overtuigingen. In de eerste plaats kunnen we het basisonderwijs ‘opdelen’ in het regulier onderwijs en het speciaal onderwijs. Binnen het reguliere basisonderwijs kun je vervolgens nog 2 keuzes maken:
- Keuze voor denominatie (religieuze/levensbeschouwelijke richting): je maakt allereerst een keuze op basis van je wel of niet aanwezige geloofsovertuiging. Er bestaan in Nederland bijvoorbeeld onder andere Christelijke en Islamitische scholen.
- Keuze voor onderwijsmethode: vervolgens maak je wel of niet een keuze voor een specifieke onderwijsmethode. De meest bekende zijn: Dalton, Jenaplan, Montessori, Vrije-school en Ontwikkelingsgericht-onderwijs. Een korte introductie van alle verschillende onderwijsmethodes vind je hier.
Check de onderwijsbehoefte van je kind!
Het is belangrijk om het aanbod en de onderwijsmethodes van de diverse scholen in jullie omgeving goed te kennen, maar het is nóg belangrijker om de wensen en behoeftes van je kind te (blijven) onderzoeken. Maakt je kind graag zijn eigen keuzes? Dan is het Dalton-onderwijs wellicht passend. Denkt en werkt je kind graag op een creatieve manier? Dan is de Vrije-school wellicht passend. Werkt je kind graag samen in groepsvorm? Dan is het Jenaplan wellicht passend. Leert je kind sneller door zelf op onderzoek uit te gaan? Dan is Ontwikkelingsgericht-onderwijs wellicht passend. Houd er bij het maken van je keuze ook rekening mee dat er binnen de diverse scholen en onderwijsmethodes ook een overlap is in aanpak en aanbod.
Een samenwerking tussen gevoel en verstand
Let goed op zowel de gedrags – en karakterkenmerken van je kind als op zijn manier van leren. Elk kind heeft weer verschillende hulp(middelen) nodig om tot leren te komen. Dit hoeft ‘m niet altijd te zitten in een bepaalde methode, ook een gevoel kan overheersen en je kind veel brengen. Als de Dalton-school bij jullie in de straat nu qua methode niet hélemaal perfect aansluit bij jullie kind, maar de sfeer op de school ontzettend warm en veilig voelt voor jouw kind, dan kan dat ook de doorslag geven. Onthoud dat een kind zich eerst veilig moet voelen om überhaupt tot leren te komen. Maak de schoolkeuze dus niet alleen met je hoofd, maar ook met je hart!
Als het anders uitpakt…
Maar wat nu als het heel anders loopt op de basisschool (en onderwijsmethode) die jullie met zorg hebben uitgekozen? De eerst stap is om te kijken hoe jullie op deze school, binnen deze onderwijsmethode, voor een gelukkiger kind kunnen zorgen. De tweede stap is om dit te evalueren en bij gebrek aan vooruitgang breder na te denken over waar en hoe jullie kind beter tot bloei kan komen. Een geheel nieuwe leeromgeving, een verhuizing naar een nieuwe school, kan wellicht een verrassende invloed hebben. Denk met een open vizier en boven alles: denk vanuit de behoefte van jullie kind!
Tips voor jullie zoektocht naar de juiste vorm van onderwijs
- Laat je kind een ochtend meedraaien op de school (of scholen) van jullie voorkeur. Je kind proeft zo de sfeer in het gebouw, ontmoet de leerkrachten en maakt kennis met het lesaanbod. Als je kind zich thuis voelt, dan zegt dat alles!
- Schrijf 5 kenmerken van je kind op: woorden die omschrijven wie hij is, hoe hij te werk gaat, wat hij nodig heeft. Bijvoorbeeld: zelf keuzes kunnen maken, ruimte om de rust op te zoeken, mogelijkheid tot bewegen tussen het werk door, behoefte aan een duidelijk kader, werkt graag alleen. Verdiep je vervolgens, met deze 5 kenmerken/behoeftes in je achterhoofd, eens in het aanbod van de scholen in jullie omgeving.
- Probeer in contact te komen met een aantal ouders of leerlingen die verbonden zijn aan de school of scholen van jullie voorkeur. Praat met ze en stel al je vragen, door de ogen van jullie kind. Houd in gedachten dat dit uiteraard meningen zijn van ouders en kinderen die wellicht weer andere (onderwijs)behoeftes hebben, maar het kan zeker een voorgevoel bevestigen en je een stapje dichter brengen bij de juiste schoolkeuze.
- Maak een overzicht op een A4-tje van bijvoorbeeld 3 scholen die passend zouden kunnen zijn voor jouw kind. Schrijf onder elke school 1 kolom met de voordelen en 1 kolom met de nadelen voor jouw kind (en voor jou als ouder). Arceer vervolgens nog het zwaarst wegende voordeel en het zwaarst wegende nadeel bij elke school. In 1 oogopslag heb je hier je eigen advies voor je liggen!
