Dyslexie is een leerstoornis met een neurologische basis. Kinderen die eraan lijden hebben moeite met het vlot en accuraat lezen en spellen. Eén van de kernproblemen van dyslexie is het automatiseren van woordherkenning. Hierdoor is een dyslectisch kind niet in staat om snel te decoderen. De problemen worden vaak zichtbaar bij het lezen van losse woorden. Kinderen met dyslexie hebben vaak minder moeite met het lezen van een zin of een hele tekst. Dit komt doordat je kind in dat geval gebruik kan maken van de context waarin een woord staat. Als hij begrijpt wat er bedoeld wordt, kan hij ‘raden’ om welk woord het gaat.

Lijd je kind aan dyslexie en wil je hem uitleggen wat dit is? Dan kan dit betrekkelijk lastig zijn. Daarom legt Squla dyslexie in kindertaal uit. Je kunt dit woord in tweeën delen, namelijk ‘dys’ en ‘lexie’. ‘Dys’ betekent ‘niet op de goede manier’ en de betekenis van ‘lexie’ is ‘niet met geschreven taal om kunnen gaan’. In kindertaal houdt dyslexie dus in dat lezen en/of schrijven voor problemen zorgt.

Wie denkt dat alleen kinderen dyslexie kunnen hebben, heeft het mis. Er zijn namelijk ook veel volwassenen die aan deze stoornis lijden. In sommige gevallen wordt dit al op jonge leeftijd ontdekt, maar er zijn ook genoeg mensen waarbij pas op latere leeftijd wordt vastgesteld dat ze dyslectisch zijn. Heb je bijvoorbeeld al je hele leven moeite gehad met lezen en/of spellen? Dan is het goed mogelijk dat je dyslexie hebt. Om dit te bevestigen of juist uit te sluiten, kun je een dyslexieonderzoek laten doen. Als volwassenen draai je zelf op voor de kosten hiervan, iets wat voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar niet altijd geldt. 

Heeft je kind – ondanks extra hulp op school – een erg grote leerachterstand op het gebied van lezen en/of spellen? Dan heeft je kind mogelijk ernstige dyslexie (ED). Een psycholoog of orthopedagoog kan dit vaststellen door onderzoek te doen. Naast ED kan je kind ook EED hebben. Laatstgenoemde afkorting staat voor ernstige enkelvoudige dyslexie. Hiermee wordt bedoeld dat je kind – naast dyslexie – niet lijdt aan andere (leer)stoornissen, zoals ADHD of dyscalculie.

Het Nederlands Kwaliteitsinstituut Dyslexie (NKD) is op 11 november 2016 opgericht. Deze onafhankelijke instantie wil dat ieder kind met dyslexie in Nederland leert lezen en spellen, zodat het zich volwaardig kan ontplooien en een bijdrage kan leveren aan de maatschappij. Doel van het NKD is het bewaken en bevorderen van ernstige dyslexie (ED), lichte dyslexie en lees- en spellingsproblemen. Aanbieders die aan kunnen tonen dat ze werken volgens de hoge kwaliteitseisen van het Nederlands Kwaliteitsinstituut Dyslexie, kunnen zich bij het NKD aansluiten. Het grote voordeel hiervan is dat gemeenten weten dat de zorgverlener voldoet aan de eisen op het gebied van kwaliteit.

Heb jij dyslexie of lijdt je partner aan deze stoornis? Dan is het niet raar als jullie kind ook dyslectisch wordt. Kinderen waarvan minimaal één van de ouders dyslexie heeft, hebben namelijk een vier keer grotere kans om dyslexie te ontwikkelen dan kinderen waarvan de ouders niet aan deze stoornis lijden. Hieruit kunnen we opmaken dat dyslexie voor een deel erfelijk bepaald is. Toch is het niet zo dat er slechts één gen is dat tot dyslexie leidt. Er zijn namelijk verschillende genen die in diverse combinaties voor kunnen komen en uiteindelijk tot de ontwikkeling van dyslexie kunnen leiden. Het is overigens geen uitgemaakte zaak dat je kind ook dyslexie ontwikkelt als jij of je partner aan deze stoornis lijdt.

Is het ‘dyslexie’ of ‘dyslectie’? Veel mensen weten niet precies hoe zij dit woord schrijven en spellen. Dit komt vooral door de uitspraak. Toch is er maar één juiste schrijfwijze en dat is ‘dyslexie’. Vind je het schrijven en spellen van dit woord lastig? Onthoud dan voor jezelf dat het woord een ‘y’ en een ‘x’ bevat. Als het je lukt om dit in je hoofd te prenten, schrijf en spel je dit woord voortaan nooit meer verkeerd. Wanneer je aan wilt geven dat iemand aan dyslexie lijdt, zeg je dat hij dyslectisch is. In tegenstelling tot ‘dyslexie’ schrijf je dit woord niet met een ‘x’, maar met ‘ct’.

Heeft je kind moeite met lezen en/of schrijven? Dan twijfel je misschien of hij dyslexie heeft. Ondanks dat dyslexie alleen officieel vastgesteld kan worden door een psycholoog of orthopedagoog, zijn er verschillende dingen waaraan je deze stoornis zelf kunt herkennen. Ben je niet bekend met dyslexie? Geen probleem, want Squla heeft hier een aantal bekende symptomen en kenmerken van dyslexie op een rijtje gezet. 

Naast de bovenstaande symptomen en kenmerken van dyslexie zijn er nog veel meer zaken die erop kunnen wijzen dat je kind aan dyslexie lijdt. Ben je hier benieuwd naar? Neem dan een kijkje op de onderstaande pagina. Hier lees je alles over de symptomen en kenmerken van dyslexie. 

Naast de bovenstaande symptomen en kenmerken van dyslexie zijn er nog veel meer zaken die erop kunnen wijzen dat je kind aan dyslexie lijdt. Ben je hier benieuwd naar? Neem dan een kijkje op de onderstaande pagina. Hier lees je alles over de symptomen en kenmerken van dyslexie. 

Kinderen die moeite hebben met lezen en schrijven, kunnen bij begrijpend lezen tegen een aantal problemen aanlopen. Deze problemen zijn vaak het gevolg van een laag leestempo, al dan niet in combinatie met (veel) leesfouten. Als je kind moeite heeft met begrijpend lezen, leest hij het liefst zo weinig mogelijk. Dit kan ervoor zorgen dat hij (nog) verder achterop raakt. De woordenschat van je kind ontwikkelt zich namelijk minder snel dan die van leeftijdsgenootjes die wel veel lezen. Het gevolg hiervan is dat je kind alleen nog maar minder gaat lezen, waardoor zijn achterstand vaak groter en groter wordt. 

De meeste kinderen met dyslexie hebben niet alleen moeite met lezen, maar ook met spellen. Een tekst die door een kind met dyslexie geschreven is, staat vaak vol spelfouten. Dit komt bijvoorbeeld doordat letters gespiegeld worden geschreven. Daarnaast verwisselen kinderen met dyslexie regelmatig letters met elkaar, zoals de ‘b’ en de ‘d’. Ook worden de spellingregels onvoldoende toegepast. Dit komt vooral doordat kinderen met dyslexie (veel) te weinig kennis hebben van de spellingregels. 

Heeft je kind moeite met spelling en ben je benieuwd wat zijn niveau is? Dan kun je hem de gevalideerde spellingtest laten maken die ontwikkeld is door het RID. Nadat je kind deze test gemaakt heeft, ontvang je een foutenanalyse per mail. Aan de hand hiervan kun je precies zien welke spellingregels je kind goed kent en met welke regels hij nog moeite heeft. Je kunt hier vervolgens samen met je kind extra aandacht aan besteden, zodat hij ook deze regels onder de knie krijgt.

Iemand met dyslexie kan zich mondeling meestal prima redden, maar heeft vaak de nodige problemen met schrijven. Neem bijvoorbeeld het formuleren van zinnen. Voor iemand die geen dyslexie heeft is dit logisch, maar mensen met dyslexie hebben hier soms grote problemen mee. Hierdoor worstelen zij vaak ook met het schrijven van logisch geordende teksten. Dit komt vooral doordat dyslectische mensen moeite hebben om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden. De problemen met schrijven duiken overigens niet alleen op bij een tekst die met de hand geschreven is, maar ook bij teksten die op de computer gemaakt zijn. Vandaar dat een tekst die door iemand met dyslexie geschreven is vaak makkelijk te herkennen is.

Op de basisschool komt je kind in aanraking met verschillende vakken. Engels is hier een voorbeeld van. Omdat dit een wereldtaal is, is het belangrijk dat je kind deze taal leert. Door hier al op jonge leeftijd mee te beginnen, wordt je kind steeds een beetje beter in Engels. Toch is het niet voor ieder kind even makkelijk om de Engelse taal onder de knie te krijgen. Kinderen met dyslexie worstelen hier vaak mee. Bij het aanleren van een vreemde taal is het namelijk vooral een kwestie van woordjes stampen en laat dit nou net iets zijn waar dyslectische kinderen moeite mee hebben. Toch is het niet onmogelijk om Engels te leren als je dyslexie hebt. Er zijn namelijk verschillende manieren die het leren van een vreemde taal makkelijker maken.

Als je officieel vast wilt stellen dat je kind dyslexie heeft, moet je onderzoek laten doen. Dit kan alleen als de school van je kind je doorverwijst naar een psycholoog of orthopedagoog. Als je over zo’n verwijzing beschikt, wordt je kind aan verschillende testen onderworpen. Er wordt bepaald op welk niveau hij zit voor wat betreft lezen en spelling, maar er wordt ook gekeken naar zijn IQ en geheugen. Tijdens een dyslexieonderzoek wordt je kind tevens gescreend op gedragsproblemen. Het onderzoek kan drie mogelijke uitkomsten hebben: ernstige dyslexie (ED), niet-ernstige dyslexie en geen dyslexie. Wil je meer weten over het onderzoek en testen van dyslexie? Neem dan een kijkje op de onderstaande pagina.

Omdat dyslexie een blijvende stoornis is, denken sommige mensen dat behandeling niet mogelijk is. Toch behoort dyslexie behandelen wel degelijk tot de mogelijkheden, zowel bij kinderen als volwassenen. Dit kan overigens pas nadat onderzoek heeft aangetoond dat er daadwerkelijk sprake is van dyslexie. Voor een dyslexie test kun je terecht bij een psycholoog of orthopedagoog. Er wordt eerst vastgesteld welke vorm van dyslexie je hebt en vervolgens wordt er gekeken wat de beste manier is om dyslexie te behandelen. Er is namelijk niet één behandeling die voor iedereen met dyslexie werkt. Meer weten over dyslexie behandelen? Squla heeft er speciaal voor jou een pagina aan gewijd. 

Heeft je kind dyslexie? Dan is het verstandig om hier bij het opvoeden rekening mee te houden. Als je kind ervaart dat je hem niet steunt, ontwikkelt hij mogelijk een negatief zelfbeeld. Het gevolg hiervan is dat hij waarschijnlijk weinig zelfvertrouwen heeft. Vandaar dat het belangrijk is om altijd voor het belang van je kind op te komen. Laat je kind bovendien merken dat je hem steunt en moedig hem vooral aan om thuis en op school te oefenen. Een positieve benadering is ook van belang. Wanneer je constant negatief bent of je kind veel druk oplegt, ziet je kind mogelijk niet in waarom hij tijd en moeite zou steken in het verbeteren van zijn lees- en schrijfvaardigheid. 

Qua spelling lijken dyslexie en dyscalculie veel op elkaar, maar toch zijn het twee verschillende stoornissen Zo heeft een kind met dyslexie moeite met lezen, spellen en schrijven, terwijl dyscalculie juist voor problemen op het gebied van rekenen en ruimtelijk inzicht zorgt. Dyscalculie kan overigens verschillende vormen hebben. Iemand die geen cijfers kan lezen of schrijven, lijdt aan dyscalculie. Dit is ook het geval als cijfers en getallen op de verkeerde plek geplaatst worden. Tot slot is er sprake van dyscalculie als je kind de regels voor rekenen niet beheerst.