Opvoeden is niet altijd even makkelijk, maar met gezond verstand komen we er wel. Lastiger vind ik het soms om de juiste balans te vinden. Zo is mijn zoon een erg zorgzaam jongetje die altijd rekening houdt met een ander. Daar zijn we trots op, want het is een mooie eigenschap. Tegelijkertijd willen we ook dat hij voor zichzelf op komt en dat hij niet over zich heen laat lopen. Mensen zijn immers hard en hij moet zich daar tegen kunnen wapenen. De vraag is alleen hoe we hem dat gaan leren zonder dat dat ten koste gaat van zijn zorgzame kant. Kortom, hoe vinden we daar de balans in?
Een zorgzaam kind: altijd rekening houden met een ander
Milan is het type kind dat een glaasje water haalt wanneer een klasgenootje is gevallen. Hij vindt het erg als er geen sorry wordt gezegd na een ruzie en komt altijd op voor een vriendje of vriendinnetje als hij denkt dat degene onrecht wordt aangedaan. Zoals ik al zei zijn dit prachtige eigenschappen en we hopen dat hij deze altijd bij zich houdt. Hij maakt zich altijd druk om een ander en vergeet zichzelf nog weleens. Zijn wensen staan altijd op de tweede plaats. We hebben vaak genoeg geprobeerd uit te leggen dat zijn wensen ook belangrijk zijn en dat hij die ook uit mag spreken, maar hoe leg je dat uit aan een kleuter? Inmiddels is hij 6,5 jaar en begrijpt hij het beter.
Hoe leer je een zorgzaam kind om voor zichzelf op te komen en toch sociaal te blijven?
Wij vonden het heel lastig, maar uiteindelijk hebben we gekozen voor deze aanpak:
- Ga het gesprek aan met je kind en vertel hem dat vriendschap gaat om geven en nemen. Dat het heel goed is dat hij rekening houdt met anderen, maar dat anderen dan ook rekening moeten houden met hem.
- Ook wij onderhandelen weleens met onze kinderen, gebruik dat als voorbeeld en leg uit aan je kind dat hij ook mag onderhandelen met vriendjes en vriendinnetjes als ze er samen niet uitkomen. Door te onderhandelen vinden ze een compromis waar iedereen zich goed bij voelt en dat geeft zelfvertrouwen.
- Leer je kind dat hij het altijd mag zeggen als hij zich ergens niet goed bij voelt. Klinkt logisch, maar veel kinderen durven dat toch niet altijd en geven daarom toe. Op de school van Milan zeggen de kinderen ‘stop, hou op’ als ze iets niet leuk vinden. De andere kinderen weten dan dat ze moeten stoppen. Het helpt kinderen hun grenzen aan te geven op een vreedzame manier.
Eye-opener
Toen we Milan vertelden dat vriendschap twee kanten op werkt was dat best een eye opener. Hij wil dat iedereen hem aardig vindt (herkenbaar van mijzelf) en vindt het dan lastig om grenzen aan te geven. We hebben hem toen echt uit moeten leggen dat echte vriendjes hem heus wel aardig blijven vinden. Je hoeft het niet altijd met elkaar eens te zijn. We vertelden hem dat papa en mama het ook weleens niet met elkaar eens zijn, en toch houden wij ook heel veel van elkaar. Daar moest hij even over nadenken, maar het kwartje is gevallen. Hij let erop en we zien een jongetje dat steeds wijzer wordt.