Als ouder neem je je kind van nature graag in bescherming en je zorgt er altijd voor dat het hem aan niets ontbreekt. Je moet er niet aan denken dat er zorgen ontstaan en je kind in de problemen komt. De veilige haven die jij creëert voor je kind is heel fijn, maar hoe ouder je kind wordt, hoe meer hij zal gaan leren van het oplossen van zijn eigen problemen. De taak die jou rest: liefdevol, afwachtend en coachend aan de zijlijn staan….
Neem de tijd: doseer verantwoordelijkheid
Je kind wordt ouder en begint zelf steeds beter aan te voelen dat hij dingen zelf kan regelen of oplossen. Let als ouder goed op de kleine signalen die je kind je geeft. Dat je eigen kind verantwoordelijkheid zou willen nemen is 1 ding, maar ben jij er vervolgens ook aan toe om je kind al die verantwoordelijkheid te geven? Als je hier als ouder soms nog onzeker over bent kun je het beste gedoseerd beginnen. Start bijvoorbeeld met het oefenen van 1 ding: eigen verantwoordelijkheid voor het opruimen en opbergen van spullen, eigen verantwoordelijkheid voor het bijhouden van het huiswerk in een eigen agenda, eigen verantwoordelijkheid voor het ‘op tijd komen’ etc. Als je ziet dat je kind deze nieuwe verworven verantwoordelijkheid helemaal onder de knie heeft, dan geeft het vertrouwen en smaakt het hoogstwaarschijnlijk snel naar meer….
Verantwoordelijk voor actie & reactie
Eigen verantwoordelijkheid nemen zit hem niet alleen in op tijd komen en je bed zelf opmaken, het betekent ook dat je kind doorkrijgt dat zijn acties en gedrag gevolgen hebben en hij daar zelf verantwoordelijk voor is. We wensen dat onze kinderen opgroeien tot attente, empathische en vredelievende mensen. Soms gaat er natuurlijk wel eens iets fout, want naarmate kinderen ouder worden willen ze zichzelf gaan ontdekken en dat doen ze onder andere door zichzelf en anderen uit te dagen. Dit brengt soms wel eens ongemakkelijke en/of kwetsende situaties met zich mee, in de vorm van pestgedrag of ruzies.
Leer je kind in deze fase om zelf ruzies of vervelende situaties op te lossen door te praten met en te luisteren naar anderen. Leer hem zelf te zoeken naar oplossingen die ervoor zorgen dat er weer harmonie ontstaat. Dit zal een hobbelig pad zijn, want conflicten oplossen is niet in 1 dag geleerd. Laat je kind vallen en weer opstaan en ondersteun waar je kunt zonder het zelfoplossend vermogen van je kind in de weg te zitten.
Oefenen met verantwoordelijkheid: TIPS
- Regel een eigen bankpas en internetbankieren-account voor je kind, dit kan tegenwoordig al vanaf zeer jonge leeftijd. Je kind leert zo verantwoordelijkheid te dragen voor zijn (zak)geld, het bewaren van de pas en het onthouden van de pincode. Daarnaast maakt je kind kennis met de waarde van geld en leert hij geleidelijk hoe je verantwoord geld uitgeeft en spaart.
- Start met het oefenen van op tijd thuis komen. Je kind krijgt zo zelf de verantwoordelijkheid over de tijd en leert inschatten hoe hij veilig op afgesproken tijd thuiskomt. Spreek voor de eerste keren nog even af wat je kind voor actie moet ondernemen als hij de afgesproken tijd niet gaat redden: een berichtje sturen of even bellen bijvoorbeeld. Stiekem hoop je dat je hiermee een kind creëert dat ook nog berichtjes naar je stuurt als hij voor de eerste keer uit gaat in de stad en jij urenlang klaarwakker in bed ligt 😉
- Geef je kind eigen verantwoordelijkheid voor keuzes met betrekking tot voeding. Spreek 1 dag in de week af waarop hij een maaltijd mag bedenken die voedzaam is voor het hele gezin. Je kind mag voor een bepaald bedrag zelf de boodschappen doen.
- Neem eens een keer de tijd om samen met je kind op te schrijven wat het bestieren van een huishouden allemaal met zich meebrengt. Laat je kind uit deze lijst met huishoudelijke taken 1 taak kiezen die hij op zich gaat nemen. Bespreek goed of de taak helder is, wat hij eventueel voor spullen nodig heeft om de taak goed uit te kunnen voeren en hoe vaak en op welke tijd dit moet gebeuren. Probeer dit om te beginnen 1 week en evalueer dan weer eens samen hoe dit gegaan is. Probeer je kind voor de eerste keer echt zelf te laten kiezen; hoe meer de factor ‘plezier’ een rol speelt, hoe groter de kans is dat jij je kind warm draait voor het huishouden.
- Koop samen met je kind een agenda en spreek een vaste opbergplek af. Leer je kind om hier alle schoolafspraken in op te schrijven: huiswerk, toetsen en presentaties. Daarnaast kun je bijvoorbeeld oefenen met het opschrijven van feestjes, sportactiviteiten en uitstapjes. Zorg ervoor dat je na aanschaf van de agenda elke week even een reminder geeft met betrekking tot het gebruik van een agenda, zodat het gaat leven in het hoofd van je kind en hij in de loop van de tijd ook het nut ervan gaat inzien.
Aan het begin van het schooljaar heb ik laten zien hoe je samen een weekkalender kunt maken: deze kalender leent zich ook in dit geval perfect om samen te (leren) plannen. Succes!
