Schermtijd: zo maak je het waardevol!

Suzanne Mooi

04 apr 2025 • 7 min

Alle ouders kennen het ongetwijfeld: de strijd om de schermtijd. Wat is wijsheid? En waar baseer je je regels op? In een wereld die steeds meer om technologie draait wil je je kind de juiste vaardigheden meegeven. Maar er zijn van die momenten dat je de telefoon, spelcomputer en tablet het liefst het raam uit zou gooien. Werk samen toe naar een digitale balans! Een goede mix van schermtijd, (buiten)speeltijd én rust voor de ogen. Lees snel verder, want voor je het weet zit jouw schermtijd er alweer op.

Wat is schermtijd?

Het lijkt een voor de hand liggende vraag. Toch kan het handig zijn om samen met je gezin te kijken naar de definitie van schermtijd. Dit voorkomt onduidelijkheid over de regels die jullie samen op stellen rondom schermtijd. Is de televisie bijvoorbeeld ook een scherm?

Schermtijd is de tijd die iemand doorbrengt met een digitaal scherm, zoals een telefoon, tablet, computer, televisie of gameconsole. Dit kan verschillende vormen hebben, zoals:

Passieve schermtijd → TV kijken, video’s streamen
Interactie en spel → Gamen, educatieve apps gebruiken
Sociale schermtijd → Videobellen, berichten sturen
Schermtijd voor leren → Online lessen, huiswerk op de computer

Digitale balans per leeftijd

Wat raden de gezondheidsorganisaties aan? Scroll naar de leeftijd van je kind en ontdek wat gezond is voor jouw kind.

Baby’s en Peuters (0-2 jaar): geen schermtijd
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt aan om kinderen jonger dan 2 jaar helemaal geen schermtijd te geven. De nadruk moet liggen op interactieve speeltijd en fysieke activiteit om de motorische en cognitieve ontwikkeling te bevorderen.

Peuters (2-4 jaar): maximaal 30 minuten per dag
Peuters leren vooral door bewegen, spelen en interactie met mensen. Beperk daarom de schermtijd, deel deze op in blokjes en plan deze nooit vlak voor het slapengaan. Kies educatieve en langzame content. Vermijd snelle en flitsende beelden (bijv. drukke YouTube-filmpjes). Het is wenselijk om op deze leeftijd altijd samen te kijken en je te richten op educatieve en verantwoorde content.

Kleuters (4-6 jaar): maximaal 1 uur per dag
Het wordt sterk aanbevolen om dit uur altijd op te delen in blokjes van bijvoorbeeld 10 tot 15 minuten. Kleuters moeten minstens 3 uur per dag actief bezig zijn, dus het wordt geadviseerd om de schermtijd ook te koppelen aan beweging (bijvoorbeeld een dansvideo of interactief spel).

Kinderen (6-9 jaar): tussen 1 en 1,5 uur per dag
De WHO en het Nederlands Jeugdinstituut bevelen ook voor deze leeftijdsgroep aan om de schermtijd te verdelen over meerdere korte momenten. Het wordt aangeraden om mee te kijken naar de keuze voor content en hier voorstellen in te doen. Praat er samen over en laat het aansluiten bij de interesses van je kind!

Kinderen (9-12 jaar): tussen de 1,5 tot 2 uur per dag
Deze aanbevolen schermtijd is exclusief schermtijd voor schoolwerk. Extra schermtijd voor schoolwerk is oké, mits afgewisseld met beweging en pauzes. Minstens 1 uur voor het slapengaan zou je kind geen scherm meer moeten gebruiken.

Kinderen (12-18 jaar): tussen de 2 en 3 uur per dag
Ook voor deze leeftijden geldt: de tijd is exclusief de schermtijd die nodig is voor het schoolwerk. Bij deze leeftijdsgroep is het belangrijk om het ‘gedachteloos scrollen’ op social media te beperken en het schermgebruik af te wisselen met offline activiteiten en échte interactie.

Te veel schermtijd: wat zijn de gevolgen?

Je leest en hoort veel over de negatieve gevolgen van schermgebruik bij kinderen. Laat jezelf niet te bang maken, maar informeer je goed! Als jij goed op de hoogte bent van de gevaren van te veel schermgebruik, dan kun je je kind als de beste ondersteunen.
Te veel schermtijd kan onder andere zorgen voor:

Oogproblemen: Te veel schermgebruik kan leiden tot digitale oogvermoeidheid, met symptomen zoals droge ogen, hoofdpijn en wazig zicht. Tip! Zorg goed voor je ogen en pas de 20-20-2-regel toe. Kijk elke 20 minuten 20 seconden weg in de verte, en ga minimaal 2 uur per dag naar buiten om je ogen in contact te brengen met daglicht.

Slaapproblemen: Het gebruik van een beeldscherm net voor bedtijd kan de slaapkwaliteit negatief beïnvloeden.

Lichamelijke klachten: Langdurig zitten kan bijdragen aan hals-, rug- en schouderpijn en een verhoogd risico op obesitas, doordat kinderen minder bewegen.

Verlies van concentratie en focus: Overmatige schermtijd kan minder aandacht geven aan andere belangrijke activiteiten zoals schoolwerk, lezen en spelletjes die creatief denken stimuleren.

Tip! Richt je in de communicatie met je kind niet te veel op de negatieve kanten, maar zet het scherm juist slim en positief in. Moedig je kind bijvoorbeeld aan om schermtijd te combineren met iets actiefs, zoals het beluisteren van podcasts tijdens een wandeling of autorit of het bekijken van YouTube-tutorials voor creatieve hobby’s.

Hoe maak je schermtijd waardevol?

Genoeg gepraat over de downside van schermgebruik. Op naar een gezond actieplan! Het is belangrijk dat jullie regels opstellen die passend zijn bij jullie manier van opvoeden. Lees onderstaande tips en pik eruit wat past bij jouw gezin.

Kies voor educatieve content
Benadruk dat het gebruik van schermen een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van je kind. Van schermgebruik kun je veel leren. Deel dit met je kind! Leg uit dat je waardevolle vaardigheden en kennis op doet die je in je latere (school)carrière kunt toepassen. Denk bijvoorbeeld aan hand-oogcoördinatie, probleemoplossend denken en mediawijsheid. Kies daarom bewust voor educatieve content: apps, spellen, quizzen en video’s waar je kind van leert!

Betrek je kind bij het opstellen van de schermtijd regels
Spreek samen af hoe lang je kind op een scherm mag en wanneer. Maak duidelijk afspraken en schrijf deze ergens op. Bijvoorbeeld: eerst buiten spelen, daarna een halfuurtje Squla. Tip! Stel een schermtijd in op de telefoon of tablet van je kind.

Stimuleer sociale interactie via het beeldscherm
Benadruk dat het fijn en leuk is om met vrienden te spelen; ook via het beeldscherm! Schermgebruik is tegenwoordig onderdeel van de sociale interactie van kinderen. Vriendschappen kunnen ontstaan of nog hechter worden door contact via schermen. Probeer je kind wel te wijzen op een gezonde balans tussen contact via het beeldscherm en contact in ‘real life’.

Doe mee!
Uit onderzoek* blijkt dat ouders steeds vaker schermgebruik stimuleren als ze zelf even hun handen vrij willen hebben. Geen enkel probleem zo nu en dan. Maar deel je schermtijd ook eens met je kind! Kijk mee, speel samen een quiz of bekijk wat je kind heeft geleerd. Zo maak je schermtijd gezellig én waardevol.

Zorg voor een digitale balans Zorg dat schermgebruik niet ten koste gaat van slaap, schoolwerk of sociaal contact. Laat je kind voldoende bewegen en spelen en wissel dit slim af met het gebruik van beeldschermen.

Het leerplezier spat van het scherm!

Met de juiste apps en programma’s kan schermtijd juist bijdragen aan de ontwikkeling van je kind. Denk aan educatieve games, taalquizzen of interactieve rekenpuzzels. Bij Squla geloven we dat leren leuk moet zijn. Daarom zijn onze quizzen en spellen zo ontworpen dat kinderen niet eens doorhebben dat ze aan het oefenen zijn. Zo wordt schermtijd niet alleen verantwoord, maar ook iets waar je kind blij van wordt!

Wil je schermtijd nuttig én leuk maken? Probeer Squla uit en ontdek hoe jouw kind spelenderwijs leert!

*Bron: Iene Miene Media 2024