Een positieve mindset: laat je kind groeien!

De Amerikaanse psychologe Carol Dweck introduceerde in 2006 de ‘mindset theorie.’ Je mindset is de wijze waarop je denkt over jezelf en over je sterktes en vaardigheden. Carol Dweck maakt in haar theorie onderscheidt tussen twee soort ‘mindset’: een ‘growth mindset’ en een ‘fixed mindset’. Een mindset die ‘fixed’ is zorgt ervoor dat mensen hun karakter, vaardigheden en intelligentie zien als een vaststaan gegeven. Een kind met een fixed mindset dat zichzelf ziet als onsportief heeft bijvoorbeeld de vaste overtuiging dat het nooit goed zal worden in tennissen. Oefenen heeft geen enkele zin; ‘Het gaat me gewoon niet lukken!’ Een kind met een growth mindset gelooft daarentegen dat het zich kan ontwikkelen in alles, zolang de motivatie er is om er beter in te worden. Carol Dweck adviseert om het brein te zien als een spier die je kunt trainen. Een stevige work-out maakt je brein telkens weer sterker. De passie om jezelf uit te blijven dagen, ook (of vooral) als het niet goed gaat, is het belangrijkste kenmerk van de growth mindset. Van je fouten kun je veel leren, als je ervoor openstaat om te groeien.

Kinderen zijn fantastische copy-cats. Laat je zelf een positieve houding zien ten aanzien van leren? Kinderen hebben je feilloos door als je je hoofd laat hangen bij de eerste de beste tegenslag of uitdaging. Ze kijken naar je emoties, ze nemen je woorden in zich op en koppelen deze aan een situatie die tegenzit. Het stimuleren van een growth mindset bij je kind vraagt dus ook zeker voor een kritische blik in de spiegel. Hoe positief sta jij in het leven? Ben jij een doorzetter of gooi je bij de minste of geringste tegenslag de handdoek in de ring? Doe als kleine oefening eens een spelletje of puzzel voor de neus van je kind en vertel daarbij hoe je je voelt als het niet meteen lukt. Je zult je vast verplicht voelen om tot middernacht op te blijven om die 6-sterren sudoku helemaal af te maken, zodat je je kind iets te showen hebt bij het ontbijt; de aanblik van een trotse ouder die heeft doorgezet!

Vertel tijdens het avondeten regelmatig over uitdagingen die je aan bent gegaan bij het sporten, bij je hobby of op je werk. Deel je ervaringen; de fijne momenten en zeker ook de moeilijke momenten. Je kind leert zo dat leren en ontwikkelen altijd met vallen en opstaan gepaard gaan. Bij deze gesprekken kun je ook gebruik maken van deze leuke growth mindset – happer.

Elk kind wil niets liever dan gezien en gehoord worden. Creëer daarom een veilige en positieve leeromgeving, zowel thuis als op school. Als je het kind echt goed ziet, dan zie je ook exact de momenten waarop het moeilijk wordt in het leerproces. Wanneer haakt het kind af en waarom? Ga er samen over in gesprek; een kind heeft al erg veel wijsheid in zich! Carol Dweck adviseert ouders en leerkrachten om ‘de kracht van nog’ te introduceren. Zodra een kind een uitspraak doet als ‘het lukt me niet om deze tekening te maken’, komt het woordje nog in beeld. Je verbuigt de zin naar ‘het lukt je nog niet om de tekening te maken, maar blijf oefenen, het gaat heel goed! Als kinderen vaak positief en bemoedigend worden toegesproken, dan draagt dat telkens weer bij aan hun kracht om door te leren zetten.

Je hoeft slechts één keer deze video van de Amerikaanse versie van Sesamstraat  te bekijken en je zult voor de rest van je leven geïndoctrineerd zijn van het belang van het simpele woordje ‘nog’. Kinderen voelen het meteen, zodra je dit als ouder of als leerkracht in de praktijk brengt. Ook leuk voor thuis en in de klas: de gedachte achter de growth mindset gecombineerd met een lesje Engels!

Bij het ontwikkelen van een growth mindset staat het leerproces centraal en niet het einddoel. Juist in dat leerproces kunnen kinderen ontdekken wat ze nodig hebben om door te zetten. De leerkuil (ontwikkeld door James Nottingham) omschrijft heel duidelijk dat kinderen juist aandacht nodig hebben als ze vast dreigen te lopen. Hij zegt: ‘Pas als het ingewikkeld wordt, dan komt het leren echt op gang’. Wellicht ben je als ouder of leerkracht zelf vooral opgegroeid met complimenten achteraf – bij het behalen van het doel – , in plaats van met complimenten tijdens het leerproces. Het zal in het begin misschien iets meer energie en creativiteit van je vragen, maar als je je woordenschat eenmaal hebt verrijkt met groei-gerichte woorden en zinnen, dan zal je niet meer te stoppen zijn!

Hang deze poster op in je keuken of in de klas. Als je iets vaak ziet en bekijkt, dan beklijft het beter en zal je het ook sneller gaan toepassen. Je kent de groei-woorden nu nog niet allemaal, maar met een beetje oefenen zal je snel je doel bereiken 😉. Laat de poster ook vooral lezen door kinderen, voor hen geldt natuurlijk hetzelfde principe: hoe meer je in aanraking komt met groei-woorden, hoe vaker je deze zelf gaat toepassen!

Het voelt soms wat tegennatuurlijk om veel van kinderen te vragen. Toch is het zeker een aanrader: leg die lat hoog! Als een kind door heeft dat jij de overtuiging hebt dat het een bepaald doel kan behalen, dan geeft dat het kind een gevoel van vertrouwen en kracht. Uit onderzoek komt voort dat kinderen het belangrijk vinden dat de leerkracht hen uitdaagt, aanmoedigt én aangeeft wat zij al goed doen. Het gaat er uiteindelijk om dat kinderen leren voelen hoe het is om hun doelen te behalen en wat ze daar allemaal voor hebben moeten doen (en soms ook laten). Kinderen kunnen dit alleen leren al ouders en leerkrachten de lat dus hoog leggen en uitdagingen niet uit de weg gaan.

Oefen eens letterlijk met ‘de lat hoog leggen’. Zoek een bezemsteel of dweilstok en start met een limbo-dans-feestje! Begin met het opzetten van bijpassende muziek en leg als ouder of leerkracht de lat op de hoogte die jij denkt dat het kind zal halen. Het kind mag zelf ook een doel stellen. Dansend naar de volgende uitdaging!

Kinderen leren vooral als ze iets doen wat hen aanspreekt. Op het platform van Squla worden kinderen uitgenodigd om op een speelse wijze nieuwe informatie op te doen. Leren is leuk! En dat moet voelbaar zijn bij elke opdracht! Dat er fouten worden gemaakt is logisch. In de wereld van Squla wordt er duidelijk aangegeven dat dit hoort bij het leerproces. Fouten maken en doorzetten gaan hand in hand. Bij een fout antwoord worden kinderen uitgenodigd om door te zetten. Vragen die fout beantwoord zijn komen namelijk terug, totdat ze juist beantwoord zijn. Kinderen ontvangen tijdens het maken van de opdrachten ook complimenten, zoals bijvoorbeeld ‘ je hebt jezelf verbetert’, ‘je leert nieuwe dingen’ ‘je hebt het goed volgehouden’. Het team van Squla heeft bij de ontwikkeling van het platform telkens als doel om een growth mindset te bevorderen bij kinderen. Voor je het weet zeurt je kind niet meer om een extra groot ijsje, maar om een nog grotere uitdaging…Wat heb je liever 😊?!