Groep 7 is een belangrijk schooljaar als voorloper op groep 8. Om een schooladvies te kunnen geven wordt o.a. gekeken naar de ontwikkeling die kinderen in de groepen 3 tot en met 7 hebben gemaakt. De LVS-toetsen geven hier een beeld van. In dit blog beschrijft juf Shelby wat je zoal kun verwachten in de LVS-toetsen van groep 7.
Lees verder:
Wat wordt er getoetst bij de LVS-toetsen in groep 3?
Wat wordt er getoetst bij de LVS-toetsen in groep 4?
Wat wordt er getoetst bij de LVS-toetsen in groep 5?
Wat wordt er getoetst bij de LVS-toetsen in groep 6?
Doorstroomtoets groep 8 in 2024: een overzicht voor ouders
LVS-Toetsen in groep 7
In groep 7 worden voor dezelfde vakken toetsen afgenomen als in groep 3 tot en met 6. Ook de afname momenten zijn hetzelfde:
- Halverwege groep 7 (januari/februari)
- Aan het eind van groep 7 (mei/juni)
De toetsversies heten dan ook M7 en E7, Midden groep 7 en Eind groep 7. Er zijn meerdere aanbieders van leerlingvolgsystemen (LVS), maar de leerlingvolgtoetsen van het Boom LVS en het Cito LVS zijn het meest gebruikt en voldoen aan alle wettelijke verplichtingen. LVS-toetsen zijn om de leerkracht inzicht geven in de aanleg en leerpotentie, de motivatie of de leeraanpak van het kind en daar het onderwijs of de extra hulp op af te stemmen.
Toetsen op maat
De toetsen van Cito kunnen ook op maat gegeven worden. Zo kan een leerling uit groep 7 die op groep 6 niveau werkt een toets van groep 6 maken. Dit is bijvoorbeeld bij kinderen die werken met een eigen leerlijn. De toetsen van Boom worden ook geadviseerd af te nemen op het niveau dat bij de ontwikkeling van het kind past.
De spellingsregels die in groep 7 getoetst worden
Spelling is niet alleen op school maar ook in het dagelijks leven belangrijk. Een correct gespelde tekst leest immers makkelijker dan een tekst met spelfouten. De toetsen van spelling wordt als hulpmiddel gebruikt om te zien hoe kinderen kunnen spellen.
De woorden zijn in groep 7 langer dan voorgaande jaren en daardoor komen dan ook vaak meerdere spellingsregels voor in één woord. Nieuw in groep 7 zijn o.a. de spellingsregels:
- Woorden die eindigen op ‘isch’ zoals alfabetisch
- Woorden met een x, y, of een trema
- Hoofdletters bij (plaats)namen
- Verkleinwoorden die eindigen op -aatje, -eetje, -ootje, -uutje of -nkje zoals: kettinkje
- Woorden die eindigen op een ‘b’ zoals krab
Nieuw: werkwoordspelling in groep 7
In de meeste spellingsmethodes wordt pas vanaf eind groep 6 of begin groep 7 werkwoordspelling aangeboden. Daarom wordt dit ook niet eerder getoetst met LVS-toetsen.
De toetsen van Cito-spelling voor groep 7 bevatten extra toetsen voor het spellen van werkwoorden. Hierbij ligt de nadruk op het spellen van werkwoorden en hoeven kinderen nog niet het werkwoord zelf te vervoegen. De werkwoorden staan in de tegenwoordige tijd (o.t.t.), verleden tijd (o.v.t), en als voltooid deelwoord. De werkwoorden worden in een voorgelezen dictee getoetst.
Bijvoorbeeld: De leerkracht leest hardop voor:
blaffen – De honden blaften toen ze hun baasje zagen. Schrijf op: blaften
(de kinderen noteren alleen het werkwoord op het antwoordblad)
Wat wordt er getoetst bij rekenen in groep 7?
In groep 7 zijn de getallen bij de sommen weer groter dan voorgaande jaren. Zo moeten kinderen bijvoorbeeld kunnen aangeven van het getal 60 006 op een getallenlijn tussen de 60 000 en 60 010. Het tellen, vergelijken en hoofdrekenen zoals in groep 5 en 6 wordt nu met grotere getallen gedaan. Nieuwe rekendoelen in groep 7 zijn:
- Afronden van hele getallen, kommagetallen of breuken
- Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen van hele getallen en kommagetallen
- Gemiddelde berekenen
- Rekenen met breuken
- Vereenvoudigen en gelijknamig maken van breuken
- Breuken vermenigvuldigen
Verhoudingen
Bij het onderdeel verhoudingen leren kinderen de structuur en samenhang van verhoudingen. Bijvoorbeeld: Dansvereniging de Tango heeft 151 leden. 49 leden zijn man. Ongeveer 1 op de ___ leden is man.
Maar ook leren kinderen werken met schaal, het herkennen en gebruiken van procenten en het oplossen van verhoudingsproblemen bij bijvoorbeeld recepten, snelheid of prijs per stuk/liter/kg.
Meten en meetkunde
De onderdelen voor rekenen met tijd, snelheid, geld en verbanden komt in moeilijkere opgaven wederom aan bod. Daar komen in groep 7 ook combinaties bij zoals het berekenen van prijs per uur of prijs per meter. Nieuwe onderdelen zijn:
- Basiskennis van grootheden zoals lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, tijd, snelheid en geld
- Meten, aflezen en interpreteren van diverse meetinstrumenten zoals een rolmaat, kilometerteller of liniaal
- Omtrek berekenen
- Herleidingen met kilometer, hectometer, decameter, meter, decimeter, centimeter en millimeter
- Oppervlakte bepalen
- De juiste inhoudsmaten of gewicht kiezen, hanteren en aflezen
- Aangeven welk figuur met gegeven stukjes gemaakt kan worden
- Symmetrie herkennen en het spiegelbeeld van een figuur herkennen
- Interpreteren van plattegronden en bouwtekeningen
Hoe wordt begrijpend lezen getoetst in groep 7
In groep 7 hebben kinderen diverse tekstgenres leren kennen zoals artikelen, instructies, verhalen, verslagen, recensies, nieuwsberichten, brieven, forumdiscussies en gedichten. Deze verschillende tekstvormen komen dan ook voor in de LVS-toetsen. De verschillende opgavensoorten zoals in groep 6 komen ook weer aan bod:
- Vragen over teksten
- Openplaats opgaven (een woord invullen in de tekst)
- Voorspelopgaven (voorspellen waar de tekst over gaat)
- Opgaven samenvatten
- Opgaven opzoeken
Als kinderen echt tekstbegrip hebben kunnen ze de informatie uit een tekst verbinden aan hun eigen kennis en interpretatie. Ook hebben de vragen niet meer alleen betrekking op een of enkele zinnen maar soms over hele tekstdelen of over heel de tekst. Dit zie je terug in vragen als:
- Vragen die gaan over de hoofdgedachte van een tekst
- Vragen die gaan over de afbeelding, foto of tekening bij de tekst
- Een lege plek in een schema of tabel over de tekst invullen
- Vragen die gaan over het tekstdoel bijvoorbeeld of een tekst bruikbaar is in een bepaalde situatie
Nieuw: informatiebronnen
Kinderen komen steeds vaker in aanraking met digitale informatiebronnen zoals zoekmachines en websites. Deze digitale bronnen zijn ook weergegeven in de toetsen van groep 7 bijvoorbeeld in de vorm van afbeeldingen van webpagina’s, inhoudsopgaven of resultaten van zoekmachines waar vervolgens opzoekvragen over gesteld worden.
Nieuwe woordenschattoets groep 7
Met een grote woordenschat is het voor een leerling makkelijker om zich uit te drukken, opdrachten te begrijpen, teksten te lezen en te schrijven. ‘Woordenschat is de basis van alles’ (Cito, 2019).
Cito heeft in het schooljaar 2018/2019 nieuwe woordenschat toetsen uitgebracht. Nog niet alle scholen werken hiermee of hebben mogelijk nog de oude versie. Ook kiezen sommige scholen ervoor om ieder leerjaar een nieuwe toets aan te schaffen en starten dus alleen in groep 3 met de nieuwe toets en het jaar daarop in groep 4.
Een voorbeeld van de toets:
Optionele toets taalverzorging
Taalverzorging is een onderdeel van de Doorstroomtoets in groep 8. Met de LVS-toets Taalverzorging weet de leerkracht al in groep 7 hoe een leerling het doet en kan er tijdig extra hulp gegeven worden. In groep 7 worden de volgende vaardigheden getoetst:
- Interpunctie
- Spelling
- Grammatica
- Spelling werkwoorden
Bij spelling wordt niet getoetst in de vorm van een dictee, maar kinderen moeten aangeven in een meerkeuzevraag welk woord juist gespeld is. In de bovenbouw kijken leerlingen ook vaker hun eigen schrijfwerk en dat van hun klasgenootjes na. Het herkennen van spelfouten is hier een onderdeel van. De toetsen taalverzorging bestaan alleen uit meerkeuze-opgaven.
Boom Hoofdrekenen
Bij Boom LVS-is de optionele toets hoofdrekenen. Leerlingen maken binnen 5 minuten zoveel mogelijk plus-, min-, keer– en deelsommen. Deze lopen op in moeilijkheidsgraad. Hoe meer sommen goed, hoe hoger de score. Ook deze toets is niet verplicht, maar kan de leerkracht wel inzicht geven of een kind bepaalde sommen niet goed geautomatiseerd heeft.
Als de leerkracht de toets heeft nagekeken blijkt uit de analyse op welk onderdeel kinderen nog moeite hebben, zodat hier vervolgens extra aandacht aan besteed kan worden in de les.
Kennismaken met de vraagstelling op de LVS-toetsen
Op de LVS-toetsen wordt er vaak meer context gebruikt in de vraagstelling dan in methodetoetsen. Sommige kinderen raken hiervan in paniek en maken de toets hierdoor minder goed dan ze zouden kunnen. Om je kind kennis te laten maken met de vraagstelling van de LVS-toetsen kunnen er voorbeeldvragen worden geoefend. Bekijk alle oefenstof van Squla in groep 7 of doe de demo.
Dit artikel is geschreven door Shelby Vos-van Andel, leerkracht en Intern begeleider in het basisonderwijs. Als Intern begeleider is ze onder andere verantwoordelijk voor het analyseren van LVS-toetsen, het begeleiden van leerkrachten bij de toetsafname en het bespreken van toetsen met ouders.
