Als leerkracht wil je dat iedere leerling in de klas ‘erbij hoort’. Wanneer een kind een onzichtbare beperking heeft is dat soms lastig. PDD-NOS, dyslexie, een aangeboren hartafwijking, allergie, een psychische aandoening, astma… er zijn ontzettend veel redenen waarom een leerlingen niet altijd mee kan komen met de rest. Hoe ga je hier als leerkracht mee om in je klas?
Hoe graag we het ook zouden willen, helaas zijn niet alles kinderen gezegend met een goede gezondheid. De één al vanaf de geboorte en een ander kan gezond geboren worden en pas later te maken krijgen met ziekte, ontwikkelingsstoornis of leerproblemen. We weten allemaal dat dit zo is, maar je wordt er pas echt mee geconfronteerd als je er direct mee te maken krijgt. Niet alleen als ouder, maar ook als leerkracht.
Hoewel de beleving verschillend zal zijn, hebben ze wel één ding met elkaar gemeen: je hebt heel veel vragen, want hoe ga je hiermee om? Een ziekte, stoornis of ander leer- of gedragsprobleem is al erg genoeg, maar daar vloeien vaak ook beperkingen uit voort. Hoe leg je deze uit aan (jonge) kinderen? Een gebroken been is zichtbaar, daar zit gips omheen dus kun je er voorlopig niet op lopen. Dat is duidelijk en dit begrijpen kinderen. Bij een kind met een hartafwijking bijvoorbeeld wordt het al lastiger. Het litteken is vaak niet zichtbaar omdat deze onder de kleding zit, maar dit kind kan niet mee voetballen op het schoolplein zoals vriendjes dat doen.
Omdat klasgenootjes aan de buitenkant niets zien begrijpen ze het vaak ook niet. Het gevaar is dat deze kinderen vervolgens worden buitengesloten omdat ze “toch niet mee kunnen doen”. Dit kun je voorkomen door het bespreekbaar te maken in de klas. Geen gemakkelijke opgave, maar deze tips gaan daar zeker bij helpen.
10 tips hoe om te gaan met een beperking in de klas
- Laat de ouders een brief schrijven voor de andere ouders, zo weten zij ervan en kunnen zij het eventueel thuis bespreekbaar maken. Ook tijdens speelafspraakjes is het belangrijk dat ouders goed op de hoogte zijn van wat er speelt en wat een kind wel of niet kan en mag.
- Het ligt eraan of de leerling het wil, maar het kan goed zijn om aan het begin van het schooljaar de leerling aan de klas te laten vertellen wat de beperking of ziekte inhoudt. Dit kan natuurlijk ook samen met één van de ouders.
- Laat de andere leerlingen er vragen over stellen. Hiermee groeit het begrip en wordt het voor hen wat begrijpelijker.
- Leg als leerkracht niet de nadruk op wat de leerling niet kan, maar benoem vooral wat de leerling wel kan.
- Leg niet teveel de nadruk op de beperking van de leerling als een leerling ergens niet aan mee kan doen. Geef de leerling dan gewoon een andere taak en betrek hem er op een andere manier bij.
- Als de leerling niet aanwezig is probeer dit dan in overeenstemming met de ouders van de leerling wel bespreekbaar te maken in de klas. Kinderen vinden de duidelijkheid fijn en zijn betrokken bij hun vriendje of vriendinnetje. Laat de leerlingen in dat geval bijvoorbeeld een mooie kaart of tekening maken.
- Behandeling de leerling met de beperking net als de andere kinderen in de klas. Ieder kind wil namelijk “normaal” zijn en hij of zij kan zich opgelaten voelen als zij op een andere manier worden benaderd dan vriendjes of vriendinnetjes.
- Verdiep jezelf in de beperking en vraag dingen die je zelf niet weet gewoon aan de leerling of de ouders.
- Als je zelf een dag niet voor de klas staat stem dan goed af met een collega wat wel en niet kan. Het is erg vervelend voor de leerling om iedere keer uit te moeten leggen wat het inhoudt en wat wel of niet kan.
- Houd goed in de gaten hoe andere leerlingen reageren op de beperking van hun klasgenoot. Niets is zo vervelend als te laat merken dat het niet goed gaat en er sprake is van onbegrip.
Deze tips kunnen je helpen, maar er moet ook eerlijk bij gezegd worden dat het soms ook zoeken is. Hoe open wil de leerling bijvoorbeeld zijn hierover en soms is het helemaal geen issue. Iedere klas en ieder kind is verschillend hierin.
Wist je dat je als leerkracht gratis een Squla in de klas kunt gebruiken?
